پیانو چیست؟ پیانو یکی از سازهای کلاویهدار است و از محبوبترین آنها محسوب میشود. صدای پیانو با برخورد چکشهایی به سیمهای فلزی درون جعبه چوبیاش ایجاد میشود. این چکشها با فشردن کلیدها به حرکت در میآیند. سیمهای پیانو به صفحهای به نام “صفحه صدا” وصل هستند که وظیفه تقویت صدای آنها را بر عهده دارد.
به طور معمول، پیانو دارای ۸ اکتاو است و گستردهترین دامنه صوتی را در بین سازهای رایج (به استثنای ارگ کلیسا) داراست. این ساز میتواند در شکل فعلی خود، فرکانسهایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتز تولید کند. برای مقایسه، ویولن تنها توانایی تولید حدود پنج اکتاو را دارد و بهترین خوانندگان تنها میتوانند حدود سه اکتاو را بخوانند.
تاریخچه و مخترع پیانو
پیانو توسط بارتولومئو کریستافوری در حوالی سال ۱۷۰۰ میلادی در شهر پادوا در ایتالیا اختراع شد. این اختراع جدید تا حدود ده سال بعد ناشناخته باقی ماند تا اینکه در سال ۱۷۱۱، یک نویسنده ایتالیایی مقالهای درباره آن نوشت. این مقاله، که بعداً به زبان آلمانی ترجمه و به طور گسترده منتشر شد، شامل دیاگرامهای مکانیزم پیانو نیز بود. بسیاری از سازندگان پیانو کار خود را بر اساس این مقاله آغاز کردند.
پیش از اختراع پیانو، از سازی به نام هارپسیکورد استفاده میشد. تفاوت عمده پیانو با هارپسیکورد در این بود که در هارپسیکورد شدت صدای تولید شده مستقل از میزان فشار وارد شده بر کلیدها بود، در حالی که در پیانو نوازنده میتوانست با تغییر شدت ضربه به کلیدها، صدایی نرمتر یا قویتر ایجاد کند. این ویژگی باعث شد پیانو به سرعت توجه آهنگسازان قرن هجدهم را جلب کند.
پیانوهای اولیه از نظر ظاهری و صوتی شبیه به هارپسیکورد بودند. کریستافوری که یک سازنده هارپسیکورد بود، در تلاش برای بهبود مکانیزم این ساز، در نهایت منجر به ایجاد سازی جدید به نام پیانو فورته شد. این ساز جدید قادر به تولید صدا با شدتهای مختلف بود و به تدریج به شکل امروزی پیانو تکامل یافت. پیانوی مدرن از اواسط قرن نوزدهم به شکل کنونی خود ظاهر شد.
نحوه صدادهی
چکشهای پیانو از طریق مجموعهای از اهرمهای دقیق به کلیدهای پیانو متصل میشوند. این مجموعه از اهرمها و چکشها به عنوان عملگر یا مکانیزم پیانو شناخته میشود. وظیفه این مکانیزم افزایش سرعت چکشها در برخورد به سیمها و کنترل بازگشت آنها پس از برخورد است. سر چکشها معمولاً با لایهای از نمد یا مواد مشابه پوشانده میشود تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشد. کیفیت صدای پیانو همچنین تحت تأثیر عوامل دیگری مانند کیفیت صفحه صدا و سایر اجزا قرار دارد.
نامگذاری این ساز
این ساز در ابتدا با نام “گراوی چمبالو کل پیانو ا فورته” شناخته میشد که از دو کلمه “پیانو” به معنی ملایم و “فورته” به معنی صدای بلند تشکیل شده است. این نام به خوبی نشاندهنده توانایی این ساز در تولید صدا با شدتهای متفاوت است.
کلیدهای پیانو
در هر اکتاو پیانو، ۷ کلید سفید برای نتهای دو، ر، می، فا، سل، لا، سی وجود دارد. بهعلاوه، کلیدهای سیاه نیز بین برخی از کلیدهای سفید قرار دارند. بین کلیدهای سفید می و فا و همچنین بین کلیدهای سفید سی و دو، کلید سیاهی وجود ندارد. هر کلید سیاه نقش نت دیز برای نت کلید سفید سمت چپ خود و نت بمل برای نت کلید سفید سمت راست خود را دارد.
تغییرات پیانو از گذشته تا به امورز
پیانو در طول زمان تغییرات گستردهای را تجربه کرده است. یکی از این تغییرات پوشاندن چکشها با نمد بود. در پیانوهای اولیه، چکشها با چرم یا پنبه پوشیده میشدند، اما نمد که برای اولین بار توسط ژان هنری پاپ در سال ۱۸۲۶ معرفی شد، مادهای پایدارتر بود و به چکشها امکان ایجاد دامنه دینامیکی بیشتری را میداد و سفتی سیمها را افزایش میداد.
پدال سوستنوتو در سال ۱۸۴۴ توسط جین لوئیس اختراع شد و در سال ۱۸۷۴ توسط کارخانه استینوی کپی و بهبود یافت. این نوآوری نقش مهمی در تقویت صدای پیانو مدرن داشت. همچنین استفاده از فریم چدنی قوی یکی دیگر از تغییرات مهم بود. این فریم در بالای صفحه صدا قرار میگیرد و به عنوان محافظی در برابر نیروی تنش سیمها عمل میکند، نیرویی که در یک پیانو گراند مدرن میتواند بیش از ۲۰ تن (۱۸۰ کیلو نیوتن) باشد.
جمع بندی
در این مقاله به موضوع پیانو چیست و مخترع آن چه کسی بوده است پرداختیم تا با این ساز کامل و حرفه ای که مورد علاقه بسیاری از هنرجویان است آشنا شوید. اگر به دنبال خرید پیانو هستید میتوانید از سایت آقای پیانو اقدام به خرید و مشاهده محصولات کنید و یا با کارشناسان ما تماس بگیرید تا کارشناسان فروش ما شما را راهنمایی کنند.